Yergi, eleştiri, taşlama yüzyıllardan beri çok etkili biçimde var olmuştur.
Bir karikatürle, yüzlerce sayfada anlatılmasına olanak bulunmayan bir konu, öylesine etkili bir anlatım şekli olur ki, şaşmamak elde değil.
Şair Eşref´ten Neyzen Tevfik´e; Sümbülzâde Vehbi Efendi´den, Nefi´ye; Seyrani´den Aziz Nesin´e kadar nice yergi şairi ve yazarları gelip geçti, edebiyatımızdan?
X X X
Şair Nefi ile Tahir Efendi arasındaki tartışma, ?kelp?(köpek) ifadesi yüzünden çıkmıştı.
Nefi, şöyle yazmıştı:
?Bana Tahir Efendi, kelp demiş
İltifatı bu sözde zahirdir
Maliki mezhebim benim zira
İtikadımda kelp, tahirdir?
Yukarıdaki dörtlüğün son dizesinde geçen ?tahir? sözcüğünün, ?temiz? anlamına geldiğinin, Nefi´nin, bu sözcükle oynayarak, kendisine ?köpek? diyen kişiye, bu hakareti aynen geri gönderdiğine dikkat çekelim, biz de?
X X X
Edebiyatımızda kalem kavgaları meşhurdur.
Meşrutiyet dönemi yazarlarından Süleyman Nazif, kendisine ?seviyesiz? diyen Muallim Naci´ye, ?seviyesizlik de bir seviyedir. Sen, seviye bile değilsin, çukursun? yanıtını vermiş.
Necip Fazıl Kısakürek, bir gün, Nazım Hikmet´e, ?Sen, bir hiçsin!? demiş. Nazım´ın yanıtı şöyle olmuş:
?Sen, hiç bile değilsin!?
X X X
Neyzen Tevfik bu, dilinin kemiği olur mu?
Bir gün, bir milletvekiline kızmış ve aşağıdaki dizeleri döktürmüş:
?Kime sordumsa seni, doğru cevap vermediler
Kimi alçak, kimi hırsız, kimi deyyus dediler
Künyeni almak için partiye ettim telefon
Bizdeki kayda göre, şimdi o mebus dediler!?
X X X
Hiç kimsenin, bir başkasına, ?Dinime senden çok bağlıyım, bu ülkeyi senden daha çok seviyorum? gibi söylemlerde bulunmaya hakkı yoktur.
Divan Edebiyatı şairi Nefi, kendisine ?kâfir? diyen Şeyhülislam Yahya Efendi´ye şöyle seslenmiş:
?Bana kâfir demiş müfti efendi
Tutalım ben diyem ona müselman(Müslüman)
Varıldıkta yarın rûz-i cezaya
İkimiz de çıkarız anda yalan?
X X X
Yine ona paralel bir ikilik de Küfr´ı Bahâî´den:
?Bize mülhid(kâfir) diyenin kendinde iman olsa
Dahliden dinimize bari müselman(Müslüman) olsa?
Ziya Paşa da, konuya şu ikiliğiyle yaklaşır:
?Onlar ki, verir lâf ile dünyaya nizâmat
Bin türlü teseyyüp bulunur hanelerinde?