Sigmund Freud’dan çarpıcı bir değerlendirme:
“İnsan öleceğini bilerek yaşamıyor. Yaşayacağını sanarak ölüyor.”
Eşitliğin, yaşamsal ortam ve koşulların inanılmaz boyutlarda farklı olduğu bir dünyada tüm insanlar nasıl mutlu yaşayacak ki?
UNUTULMAZ BİR ŞİİR
Khosrow Golsorkhi, 23 Ocak 1944’te, İran’ın Reşt kentinde doğan, İranlı devrimci gazeteci, şair ve komünist.
18 Şubat 1974’te, henüz 30 yaşındayken, Tahran’da idam edildi.
Golsorkhi’nin, unutulmaz “Eşitlik” isimli şiirini, Turgut Sayar’ın çevirisiyle sizlere sunuyorum:
“Öğretmen, tahtada bağırır,
Ellerini örtmüş tebeşir tozu,
Sınıftakilerin umurunda mı?
Pestil yiyip dalgalarındalar,
Kimisi “Gençler” dergisine dalmış,
Aldıran yok kendini paralayan öğretmene,
Ve doğrulamaya çalıştığı o denkleme!
Karanlık tahtaya yazılmış mahzun beyaz bir yazı;
Bir eşittir bir diyor!
Birden bir öğrenci parmak kaldırır;
Hep biri çıkmalı itiraz eden,
Tek tek kelimeleri sıralıyor;
Eşitlik büyük bir yalandır, diyor!
Öğretmen, gence şaşkınca bakar;
Genç, dönüp sessizce sorar:
‘Bir insan şayet bir sayı olsaydı,
Yine de bir, bire eşit mi olurdu hocam?’
Zor bir soru, herkes donup kalır;
Öğretmen, sinirli sinirli düşünür,
Sonra “evet” deyip kesip atar!
Öğrenci gülümser, itiraz eder,
Birer sayı olsaydı insanlar, der;
Parayı ve gücü olan daha fazla olur,
İyi ve yürekli olan daha az!
Birer sayı olsaydı insan,
Üstün olurdu teni beyaz olan,
Düşük kalırdı zenci adam!
İnsan sayı olsaydı, şayet hocam,
Eşitlik alt üst ederdi her şeyi durmadan!
Nasıl zengin olurdu hırsız alçaklar?
Kim örerdi Çin’in etrafına yüksek duvarlar?
Bir insan, bir insana eşit olsaydı,
Kimin sırtı yük altında bükülür?
Bir insan, bir insana eşit olsaydı,
Kim çürürdü hapiste o zaman?
Kim işkence altında ölürdü hocam?
Öğretmenin sesi yavaşça duyulur;
Açın notlarınızı gençler, diyor,
Yazın oraya büyük harflerle;
Bir eşit değildir, bire!”
Not: Şiirde geçen “Gençler”, 1960-1970 yıllarında, İran’daki gençlerin okuduğu “Gençlik” isimli dergidir.