Etimaden`de tarihi yolsuzluk

Etimaden`de tarihi yolsuzluk

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Anayasa Mahkemesi'ne verildi

 

Anayasa Mahkemesi'ne şikâyette bulunan müvekkil bir dönem Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nde başmüfettişlik yapmış bir isim.

2011 yılında başmüfettiş olan kişi, soruşturma talepli raporlardaki konular ve tespit edilen suç eylemleri için Kurum Teftiş Kurulu Başkanlığı, Yönetim Kurulu ya da Disiplin Kurulunca hiçbir idari-cezai başvuru yapılmayıp, bilakis baskı ve tehditlere uğradığı iddiasıyla Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. Ancak soruşturma izni çıkmadı.

Başmüfettiş, daha sonra Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yeterli şüphe oluştuğu kanısıyla, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı'ndan soruşturma izni istedi. Ancak Bakanlık'tan da hiçbir gerekçe gösterilmeden soruşturma izni çıkmadı. Başmüfettiş avukatları aracılığıyla, Ankara Bölge İdare Mahkemesi'nde SORUŞTURMA İZNİ VERİLMEMESİ KARARININ İPTALİ” talebiyle dava açtı, ancak dava reddedildi.

Herhangi bir gerekçe gösterilmeden yerel tüm hukuki hareketler sonuçsuz kalınca başmüfettiş, konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşımaya karar verdi. Anayasa Mahkemesi'ne yapılan bireysel başvuruda, gerekçe olarak,  Açıkça görüleceği üzere, başvurumuza konu Bölge İdare Mahkemesi kararında tüm bu anayasal kurallar ihlal edilmiş, yok sayılmıştır. Anayasa Mahkemesinin yerleşik uygulaması da, yerel mahkeme kararlarının ya da temyiz aşamasındaki kararların gerekçesiz olmasının bir hak ihlali olduğu yönündedir. Anlatılan nedenlerle, müvekkilimizin Anayasa`nın 36. maddesinde tarif edilen ‘Hak Arama Hürriyeti' ve AİHS 13`de düzenlenen haliyle ‘Etkili Başvuru Hakkı' açıkça ihlal edilmiştir” ifadeleri kullanıldı.

KAMU İHALE MEVZUATINA AYKIRI İŞLEM TESİS EDİLMESİ

Başmüfettişin soruşturma talepli raporlarından ilki, Tesis Mühendislik Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından 2011 yılı yatırım programında yer alan 500.000 ton/yıl kapasiteli, 91.524.000 TL, + 20.000.000 + EURO + 15.000.000 + USD bedelle Kırka V. Boraks Pentahidrat Tesisi Yapım İşinin Projesiz olarak anahtar teslimi ihalesinin yapılarak sözleşmesinin imzalandığı, Kurumca daha önce muhtelif tarihlerde 1, 2, 3 ve 4.sü yapılan ve özgün bir iş niteliği de taşımayan bu yapım işinin; Kamu İhale Kanunu'nun 62/c maddesinde belirtilen yapım işlerinde uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz” amir hükmüne aykırı olduğu, dolayısıyla kamu ihale mevzuatına aykırı işlem tesis edilmesi.

KAMUNUN ZARARINA FİRMAYA KULLANDIRILDI

İkinci rapor ise, Emet Yeni Borik Asit Tesisi ve Yardımcı Üniteleri Yapım İşinin 30 aylık süre ile 22/07/1998 tarihinde ihalesinin yapılarak yüklenici firmayla sözleşme imzalandığı, 22/02/2001 tarihinde bitirilmesi gereken işin kesin kabulünün 11/06/2005 tarihinde, kesin hesabının ise 30/03/2010 tarihinde yapıldığı ve yüklenici firmadan 3.139.649,88,- TL kurum alacağının (firmaya fazla ödeme yapıldığının) tespit edildiği, bitirilmesi gereken tarihe göre 9 yıl, kesin kabule göre 5 yıl gecikme olduğu halde firmadan söz konusu fazla ödemeye ilişkin sadece 30/09/2009-30/03/2010 tarihleri arasında 6 aylık gecikme faizi talep edildiği, firmaya yapılan fazla ödeme ve kesin hesap işinin gecikme nedenlerinin tetkikinin gerektiği, ayrıca 2005-2009 yılları arasındaki gecikme için yükleniciden hiçbir faiz talebinde bulunulmadığı, böylece kamu parasının yüklenici lehine, kamunun zararına firmaya kullandırılmış olduğu ve tüm bunların soruşturma gerektirdiği yer aldı.

USULSÜZLÜK VE KURUM ZARARI TESPİTİ

Üçüncü raporda yer alan konu ise, Kırka IV. Boraks Pentahidrat Tesisi Projesi” kapsamındaki Kazan-Turbo jeneratör Üniteleri Yapım İşi” ile ilgili olarak yüklenici firmayla 10.947.398 USD + 912.460 EURO + 6.590.760 TL üzerinden 720 gün süreli 160.000 ton/saat üretim kapasiteli işle ilgili sözleşme yapılarak 17/10/2007 tarihinde yer teslimi yapıldığı, firmanın rapor tarihi olan Haziran 2012 itibariyle sözleşme hükümlerini yerine getirmediği, cezasız ek süre talepleri ve bu taleplerin kabulü neticesinde 160.000 ton/saat kapasiteli kazanın yerine geçici olarak mobil kazanlar konulduğu, bu kazanların yaklaşık 30-50 bin ton/saat üretim kapasitesi aralığında çalıştığı ve üretim kaybına sebebiyet verildiği, çalıştırılamayan 160.000 ton/saat kazan için hesaplarda tutulan performans kesintisinin usulsüz olarak yüklenici firmaya iade edildiği, konuya ilişkin kurum zararının tespiti oldu.