İrfan AYDINOĞLU -SİSMİK KALEM


MARMARA` DAKİ PULL-APART YAPI.

MARMARA` DAKİ PULL-APART YAPI.


Geçmişte güncel Marmara deniz tabanının bulunduğu yerde mevcut olan Vardar ön Denizi sahanlığındaki pull-apart etkinliği nedeniyle ikiye ayrılması sonucunda Marmara` nın kuzey ve güney sahanlıklarını sınırlayan kuzey ve güney sınır fayları oluşmuştur.

Pull-apart yapının fay kökleri Gölcük Fayı ile Saroz Fayı oluyor, Kuzey Sınır Fayı bildiğimiz gibi Marmara Denizi` ni baştan başa kat eden Adalar Fayı+Orta Marmara Fayı+Ganos Fayı` ndan oluşuyor.

2001 yılında yapılan deniz araştırmaları sonucu kuzey kolun Marmara` dan geçen tek fay hattı olduğu görüşü ağırlık kazanıp bu görüş kabul edildiği için Marmara` nın ortasından geçen Güney Sınır Fayı tümden göz ardı edilip yok farz edilmeye başlandı.

Günümüzde ise artık adı bile anılmaz oldu. Bu yüzden de GSF hakkında pek fazla bilgimiz yok. Acaba Güney Sınır Fayı gözardı edilecek kadar pasif ve önemsiz midir? Acaba günün birinde 7` den büyük magnitüdlü bir deprem üreterek siz beni unuttunuz ama bakın ben buradayım diye bir süpriz yapabilir mi?

1935 Marmara Adası depremi, 1963 Çınarcık Depremi ve benzeri bazı tarihsel Marmara Depremleri Güney sınır fayı üzerinde meydana gelmiş depremler değil midir? Pul apart yapı modelinin ortaya atıldığı, geçerli ve popüler olduğu tarihlerde yazılmış bazı bilimsel makalelerden aklımdaerden aklımda kaldığı kadarı ile GSF` nın günümüzde pasif olduğu ya da daha düşük magnitüdlü depremler üretebileceği gibi bir izlenim edinmiştim.

Kuzey sınır fayı 3 adet meşhur Marmara çukurluğun içinden geçtiği için önemi olduğundan fazla abartılmış ve ünlenmiş olup GSF` nın ise herhangi bir çukurluk oluşturmamış gibi görünmesi onun önemini azaltıp sanki günümüzde aktivitesini kaybetmiş (deprem üretemez eski bir yapı..) gibi algılanmasına neden olmuş olabilir.

Ben tam tersini düşünüyorum. Ortada GSF` nın üretebileceği olası depremlerin magnitüdünün kuzey sınır fayından daha düşük olmasını gerektiren bir neden göremiyorum. Aslında 17 Ağustos 1999 Doğu Marmara depremi az da olsa Güney Sınır Fayının bir kısmini da kırmıştı, 17 Ağustos 1999 sonrası genel kanı kırılmanın Adalar Fayı` na doğru ilerleyeceği yönündeydi.

Şu sıralar GSF` nin Marmara Adası kuzeyinde kalan kısmı çok aktif. Hiç belli olmaz, bakarsınız bir sonraki büyük depremde kırılma GSF üzerinden de ilerleyebilir.


  • BIST 100

    9716,77%-0,05
  • DOLAR

    32,49% -0,15
  • EURO

    34,89% 0,27
  • GRAM ALTIN

    2437,17% 0,59
  • Ç. ALTIN

    3991,84% -0,04
  • Cuma 20.9 ° / 10.4 ° Güneşli
  • Cumartesi 22.1 ° / 9.9 ° Güneşli
  • Pazar 15.6 ° / 9.6 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı

Balıkesir

26.04.2024

  • İMSAK 04:35
  • GÜNEŞ 06:08
  • ÖĞLE 13:11
  • İKİNDİ 16:58
  • AKŞAM 20:04
  • YATSI 21:31