İrfan AYDINOĞLU -SİSMİK KALEM


LÂPSEKİ-KOCADERE ( ÇANAKKALE) DEPREMİ İSTANBUL DEPREMİ´ NİN HABERCİSİ MİYDİ?

LÂPSEKİ-KOCADERE ( ÇANAKKALE) DEPREMİ İSTANBUL DEPREMİ´ NİN HABERCİSİ MİYDİ?


Uzunca bir süredir Marmara´ da 4 büyüklüğünün üzerinde deprem olmuyordu. 24 Temmuz 2015 tarihinde Çanakkale´ nin Eceabat İlçesi 4,4 ve 4,8 magnitüdlü iki adet orta şiddette depremle sarsıldı. Bu depremler kapıda hazır bekleyen İstanbul depremi için doğanın son uyarısı olabilir.

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü verilerine göre, merkez üssü Eceabat İlçesi Kocadere Köyü olan ilk deprem saat 04.26?da gerçekleşti ve Richter Ölçeğine göre aletsel büyüklüğü 4,4. Yerin 11,6 km derinliğinde kaydedilen depremde can ve mal kaybı yaşanmadı. Deprem çevre illerde de hissedildi. Bu depremin ardından Çanakkale´nin Eceabat İlçesine bağlı Kocadere Köyü´nde de saat 05.39?da 4.8 büyüklüğünde ikinci bir deprem meydana geldi.

24 Mayıs 2014 tarihinde Ege Denizi´ nde meydana gelen 6,5 magnitüdlü depremden sonra Bandırmamanşet´ te Gökçeada ( Saroz)  Depremi´ nin olası sonuçlarını irdelemiş ve buna bağlı olarak:

/resimler/2015-8/28/1506362135662.jpg

24 Mayıs 2014 tarihli Gökçeada ( Saroz) Açıkları Ege Denizi Depremi.

Gökçeada Depremi´ nin ? en büyük? artçısı henüz gelmedi.

Ganos Fayı her an kırılıverecekmiş gibi duruyor.

Başlıklı üç adet makale yayınlamıştım. Bu makalelerde özetle 6,5 büyüklüğündeki Gökçeada Depremi´ nin Saroz Fayı´ nın doğusundaki ve batısındaki fay hatlarına gerilim transferi yapacağını öngörüp 24 Mayıs ?2014 tarihli 6,5 magnitüdlü Gökçeada Açıkları ( Saroz ) Depremi´ nden günümüze kadar Kuzey Anadolu Fayının kuzey kolu üzerinde meydana gelen depremciklerin dağılımı yeni ve farklı bir durum ortaya koyarak eski senaryoların gözden geçirilmesi gerektiğini söylemiştim. ?Ganos Fayı için çanlar çalmaya başladı? diye uyarmıştım. Bu yeni durumun 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi öncesi kırılacak segment uçlarında oluşan depremcik kümelenmelerine benzediğinden bahsetmştim. Normalde deprem üretme sırasının Ganos Fayı´ nda olmamasına rağmen oluşan bu yeni tablo yorumlandığında Ganos Fayı´ nın kırılma olasılığı öncelik alıyor? yorumunu yapmıştım.

/resimler/2015-8/28/1506543542201.jpg

Gökçeada Açıkları Depremi´ nin ardından, deprem uzmanlarının tamamına yakınının ağız birliği etmişçesine Saroz Depremi müstakil bir depremdir ( her ne demekse? ) Marmara Fayları´ nı tetikleyemez yorumlarına ben de katılmak isterdim ama ne yazık ki gerçekte tablo hiç de öyle pembe görünmüyor. Deprem uzmanları 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi´ nin 25 Ağustos 1999 tarihinde Atina´ daki Evia Fayı´ nın güneyinde 5, 8 büyüklüğünde deprem tetiklediğini çok çabuk unutmuş görünüyorlar. Hatta Gölcük Depremi´ nin 1999 yılındaki Atina, Gujarat ( Hindistan) , Taiwan ve Kolombia daki depremleri tetiklemesinin bilimsel araştırmalara , doktora tezlerine konusu olmuş ve sonuçları yurt dışı bilimsel makalelerde yayınlanmış olduğundan habersiz görünüyorlar.

Ege Denizi´ nin kuzeyinde meydana gelen Gökçeada Depremi nin artçı depremlerinin seyri izlendiğinde batıda Selanik önlerindeki üç parmaktan oluşan Halkidiki Yarımadası´ ının baş parmağı olan Atos önlerindeki sismik hareketlilik hemen dikkatleri çekiyor. O lokasyonda Saroz Fayı´ nın sonlandığı yerde dirsek yapıp Yunanistan´ a yönelen komşu Evia Fayı´ na büyük bir gerilim transferi gerçekleşmiştir. Atos önlerinde yoğunlaşan bu deprem kümelenmelerinin Gökçeada Açıkları Depremi nin artçıları olmayıp olası magnitüdü 7 den büyük bir Atina Depremi ? nin öncüleri olup olmadığını, Evia Fayı´ nın üzerindeki bu stresi daha fazla taşıyıp taşıyamayacağını en geç 2-3 yıl içinde hep beraber göreceğiz. Doğu´ da ise uzunca bir fay hattı olan Saroz  Fay Segmenti´ nin  Saroz Körfezi içinde kalan doğu kısmı ile en son 1912 yılında kırılan ve üzerinden henüz 103 yıl geçmiş olmasına rağmen Marmara Denizi´ nde meydana gelen en son deprem olan 7,3 büyüklüğündeki Mürefte-Şarköy Depremi´ nde kırılan Ganos Fayı´ nın ( deprem tekrarlama peryodu dolmadan yani sırası gelmediği halde ) yeniden kırılmaya aday olması senaryolarını dikkate almamız gerekir. Çok büyük bir olasılıkla şu anda asıl tehlikenin Ganos Fayı´ nda olduğuna dikkat çekmiştim.

Yukarıda depremselliği irdelenen fay hatları sadece kuzey kola ait olup Güney Marmara´ nın deprem riski taşımadığı zannedilmesin. 24 Mayıs 2014 tarihli Gökçeada ( Saroz) Açıkları Depremi Kuzey Anadolu Fayı´ nın sadece kuzey koluna değil orta ve güney kollarına da gerilim transferi yapmıştır. Özellikle de Saroz Fayı´ na yakın ve Saroz Fayı´ nın geometrik konumuna paralel olan Etili-Çan Fayı Fayı,  Yenice-Gönen Fayı ve uzaklık sıralamasına göre diğer güney Marmara Fayları´ nın üzerindeki stres artmıştır. Bandırmamanşet´ te yayınlanan i ?İstanbul Depremi´ nden Önce Güney Marmara´ da Büyük Bir Deprem Olabilir? adlı makalede bu konudan bahsetmiştim.

24 Temmuz 2015 tarihi Eceabat-Kocadere (Çanakkale) Depremi aslında aynı zamanda Saroz Körfezi içinde kuzey kanadı doğrultu atımlı transoform bir fay hattı olan Saroz Grabeni´ nin paralelindeki tali faylarda kompresyonel deformasyonların olduğunu bizlere gösterdi. 24 Mayıs 2014 tarihli 6,5 büyüklüğündeki Saroz Depremi´ nden sonra Saroz Fayı Segment başı ile Ganos Fayı Segment sonunun aşırı gerilim altında kaldığının bir kez daha altını çizmiş olayım.

Selim Paçacı
31.08.2015 16:02:44
Hocam jeoloji veya jeofizik okumadım aksine sosyal bilimler okudum ancak jeoloji bilimi öteden beri ilgimi çekti. Belki Erzincanlı oluşum nedeniyle Deprem ve mekanizmasına karşı öteden beri hep bir ilgim oldu. Küçüklüğümüz ve gençliğimizin geçtiği Erzincan´da küçük ölçekli depremler sıklıkla olur ve bu depremleri kanıksamamız nedeniyle sokağa dahi çıkmazdık. Sonra 1992 de 6,8 büyüklüğündeki deprem oldu ve bazı akraba ve komşularımız vefat etti. Bu deprem sonrası yakınlarını kaybeden bazı tanıdıklarım deprem sonrasında Gölcük ve Yalova gibi aslında deprem açısından en riskli alana yerleştiler ve 1999 da birçoğu vefat etti. Allah Rahmet Eylesin. O zamanlar Marmara bölgesinin aslında Erzincan´dan dahi daha riskli bir deprem bölgesi olduğu fazla bilinmiyordu. Sizin deprem ve mekanizması konusunda verdiğiniz değerli bilgileri yaklaşık üç aydır takip ediyorum. Gündemde olmayan ve fakat büyük risk içeren olası depremler konusunda değerli bilgiler veriyorsunuz mesala Ölü Deniz, Bursa, Güney Marmara Ganos ve Atina fayları gibi. Yayınladığınız haritada Marmara Denizi içinde Marmaraereğlisi ile Çınarcık civarı arasında sismik boşluk görülüyor. Beklenen büyük Marmara depremi burada mı olacak? Bazı bilimciler 1509 benzeri bir deprem bekliyorlar ki (bu 1999 ve 1912 de kırılan faylarında ortadaki fay ile birlikte kırılması demek)ne kadar doğru olur. Bazen çok uzun olmayan fayların da büyük magnitüdlü deprem ürettiğini görüyoruz. Düzce de 45 km.lik fay 7,2 üretti mesela. Sizin Marmara kuzey kolu için beklentiniz nedir? 1509 gibi bir deprem olası mı? Yazılarınızla bizleri aydınlattığınız için teşekkür ediyorum.

Selim Paçacı
31.08.2015 16:10:03
Hocam bir konu daha hep ilgimi çekmiştir. Tüm Dünya üzerinde deprem konusunda yeteri kadar devlet ilgisinin olmadığını düşünüyorum. Uzayı keşfetme sevdası için milyarlarca dolar harcayan ve yarışan Dünya ülkeleri deprem ve depremi önceden kestirme konusunda hep cılız adımlar atmakta ve yeteri kadar araştırma ve fon ayırmamaktalar. tamam uzayı ve diğer araştırmaları da yapalım ancak insan canına en yakın tehdit olan depremi önceden saptamak konusunda daha fazla mesai-emek ve kaynak ayırmak gerekmez mi?

  • BIST 100

    9079,97%3,1
  • DOLAR

    32,36% 0,15
  • EURO

    34,94% -0,30
  • GRAM ALTIN

    2323,95% 0,21
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00
  • Cuma 22.9 ° / 9.8 ° Güneşli
  • Cumartesi 24.7 ° / 11.1 ° Güneşli
  • Pazar 23.7 ° / 12.3 ° Güneşli

Balıkesir

29.03.2024

  • İMSAK 05:26
  • GÜNEŞ 06:50
  • ÖĞLE 13:18
  • İKİNDİ 16:50
  • AKŞAM 19:36
  • YATSI 20:55