?DELİLİĞE ÖVGÜ? adlı kitabın yazarı, özgür düşüncenin derin savunucusudur, Desiderius Erasmus. Hümanizmin yaratıcılarındandı. 1469 yılında doğup 1536 yılında ölen bu ünlü Rönesans hümanistinin sorular yönettiği ve alay ettiği insan soyunun, bugün pek değişmediği acı gerçeği yaşanıyor, ne yazık ki.
Ne deliler bitiyor, ne delilikler.
Erasmus´un ?DELİLİĞE ÖVGÜ? adlı eseri, beş yüz yıl önce yayınlanınca, akıllı ve uslu düzene uygun kafalar taşıyanların hakareti bitmiyor tabii. Çok insan yazara, akıllı olmasını, ortama ayak uydurmasını ve şimşekleri üzerine çekmemesini öğütlüyor. Erasmus, dostu Kont Dorp´a şöyle yazar:
"Sevgili Dorp, ben kendisi dışında kimseyi küçük görmeyen ve dünyayla barışık olmak dışında hiçbir şey istemeyen biriyim. Sonucunu önceden tahmin edemeyeceğim bir işe girişmekten de her zaman çekinmişimdir. BİR AVUÇ ÖNYARGILI ve CAHİL İNSANDAN gelecek düşmanlık ve iftiraların giderilemeyeceğini, hatta daha çok alevleneceğini biliyorum. Sanırım UYUYAN KÖPEKLERE dokunmamak çok daha iyi bir sonuç verecektir.
"İyi de, Erasmus, düşüncelerini söylemekten, yazmaktan da geri durmaz. İnce, naif, kurnazca hicivle
Dinin acımasız bağnazlığında, din savaşlarına, mezhep kıyımcılığına, cehaletin korkunç boyutuna, insanın deliliğine karşı hep yazar.
Düş kurar, müjde verir.
İtalya´nın birliğinden Avrupa´nın birliğine, birleşik güçlü bir Avrupa düşüne varır ilk kez. Bugünkü AB´nin en temel, en erken düşüncesinin soylu, yılmaz savunucu babasıdır, Erasmus.
Din bağnazlığının korkunç hâkimiyetine karşı, insan aklını, insan aklının özgürlüğünü dile getirir. Bu kör bağnazlığın bilimi engellemesini, ilkel, saçma, insan yaşamına aykırı, din için bile tehlikeli bulur. Avrupa´da Rönesans ve Reform dinamiklerinin, değişiminin habercisi olur.
Desiderius Erasmus, ?DELİLİĞE ÖVGÜ? ironik kitabıyla, insanın delilik çağını geride bırakıp, akıl-barış- özgürlük ve gelişim çağını yakalayacağının ilk habercisidir.
Büyük acılar sonrası Erasmus´un düşü gerçekleşmedi mi?
