Bu gün öğleden sonra basın, yayın ve sosyal medyada : ? İstanbul´ un güneyinde 2016 yılının yaz aylarında 5,8 büyüklüğünde bir deprem olmuş, fakat bu deprem ( artık her nasıl olabiliyorsa?) o kadar yavaş bir şekilde meydana gelmiş ki hiç kimse bu depremi hissetmemiş. Depremde hiçbir yer yıkılmamış. Bu depremin başlayıp sona ermesi tam 50 gün sürmüş. O yüzden fark edilememiş? şeklinde bir haber servis edilmeye başlandı.
Her türden deprem saçmalıklarına alışık bir millet olduğumuz için önce bu haberi önemsemeyip kendi çapımda dalga geçtim.
Kısa bir süre sonra haberin kaynağının İngiliz The Guardian Gazetesi olduğunu anlayınca işin rengi değişti. İngilizler böyle majör bir hata yapmazdı. Daha doğrusu biz öyle zannediyormuşuz. Fakat çok yanılıyormuşuz.
İnternet denilen büyücü sayesinde haberin orjinalnile ulaşıp oradan da okudum.
Hayret The Guardian Gazetesi´nde gerçekten de haber aynen bu şekilde yazıyordu.
The Guardian Gazetesi haberi Patricia Martínez Garzón isimli bir bilim insanına dayandırarak veriyordu.
Bu kez derhal Google hazretlerine başvurup içinde bu şahsın bulunduğu bilimsel makalenin orjinalini bulup hızlıca okudum.
Fakat, Earth and Planetary Science Letters Dergisinde yayınlanan "Slow strain release along the eastern Marmara region offshore Istanbul in conjunction with enhanced local seismic moment release" isimli orjinal makalede böyle bir şey yazmıyor.
2016 yılında, GONAF (*) Projesi kapsamında, Armutlu Yarımadası´ da yürütülen deprem araştırmaları sırasında elde edilen verilerde, tam o çalışmalar yapılırken, tesadüfen 30 km uzaklıkta meydana gelen Yalova merkezli 4,4 büyüklüğündeki bir depremin, 62,5 metre derinliğinde açılan bir kuyuya yerleştirilen gerginlik ölçer (strain gauge) de ölçülen gerginlik değerlerini, Mw=5,8 büyüklüğündeki bir depremin yaydığı enerji miktarına eşdeğer bir miktarda düşürdüğü, bunun da Çınarcık Fayı´ndaki stresin çok yüksek olduğu anlamına geldiği yorumu yapılmıştı.
Mesele anlaşıldı. Bakalım bu yanlış yorumdan sonra The Guardian Gazetesi haberin yanlış olduğunu kabul edip okuyucudan özür dileyecek mi?
Daha da önemlisi bu haberi baz alıp ekranlarda adeta kavgaya benzeri tartışmalara, iddialara giren yerli yer bilimcilerimizin bu kavgası ne zaman sona erecek?
NOT: (*) GFZ´ den (Almanya Yerbilimleri Araştırma Merkezi) Patricia Martínez-Garzóna, Marco Bohnhoff, David Mencinc, Grzegorz Kwiateka, GeorgDresena, Kathleen Hodgkinsonc, Murat Nurlu, Filiz Tuba Kadirioglu, Recai Feyiz Kartal tarafından yazılan ve Earth and Planetary Science Letters Dergisinde yayınlanan "Slow strain release along the eastern Marmara region offshore Istanbul in conjunction with enhanced local seismic moment release" isimli orjinal makaledeki bulguların ve yorumların yanlışlığı ise başka bir yazının konusu olacaktır.
(*) Dünyada örneği az olan, ülkemizdeki ilk derin kuyu sismometre ağı olan GONAF projesi, Türkiye (AFAD) ile Almanya Araştırma Merkezi´ nin işbirliğiyle yürütülmekte. Söz konusu proje ile Kuzey Anadolu Fayının Marmara Denizi içerisindeki Adalar Şegmenti boyunca, derin kuyu sismometreler yardımıyla fay hattının daha yakından takip edilebilmesi ve beklenen Marmara depremi öncesi ve sırasında meydana gelecek fiziksel süreçlerin incelenmesi hedeflenmektedir.
